Gminy kontrolują szamba i przydomowe oczyszczalnie – kary nawet do 5 tys. zł

Dlaczego przeprowadza się kontrole?

Celem kontroli jest poprawa jakości systemu oczyszczania ścieków oraz ograniczenie procederu nielegalnego wylewania nieczystości do gleby lub wód gruntowych. Wiele gospodarstw domowych wciąż korzysta z szamb zamiast przyłączenia do kanalizacji, co sprawia, że nadzór nad prawidłowym zarządzaniem ściekami staje się kluczowy.

Gminy podejmują te działania w odpowiedzi na przepisy wynikające z nowelizacji Prawa wodnego z 2022 roku, które zobowiązują samorządy do kontroli indywidualnych systemów oczyszczania ścieków. Szacuje się, że w Polsce około 10 milionów osób nie jest podłączonych do sieci kanalizacyjnej, co oznacza, że skala problemu jest ogromna.

Jak przebiegają kontrole?

Inspekcje prowadzone są przez urzędników gminnych oraz straż miejską. W zależności od regionu kontrola może przebiegać na dwa sposoby:

1. Osobista wizyta urzędników na posesji – kontrolerzy sprawdzają stan techniczny zbiornika, ewentualne podłączenie do kanalizacji, a także zbierają dokumentację dotyczącą wywozu ścieków.

2. Złożenie dokumentów w urzędzie gminy – mieszkańcy zobowiązani są do dostarczenia aktualnych umów na korzystanie z usług asenizacyjnych oraz rachunków potwierdzających regularne opróżnianie szamba.

Przykładem takiego działania jest gmina Dobre, w której mieszkańcy mają czas do 30 czerwca na dostarczenie wymaganych dokumentów do urzędu. Podobne procedury odbywają się również w gminach Frampol i Suchy Las, gdzie kontrole obejmują zarówno osoby sprawdzane już w 2023 roku, jak i te, których nie udało się skontrolować w poprzednich latach.

Najczęstsze nieprawidłowości wykrywane podczas kontroli

W trakcie inspekcji często wykrywane są różne uchybienia, które mogą skutkować konsekwencjami finansowymi. Do najczęstszych nieprawidłowości należą:

• Brak umowy z firmą asenizacyjną – właściciele posesji mają obowiązek podpisania umowy z przedsiębiorstwem odbierającym nieczystości.

• Niekompletne rachunki za wywóz ścieków – każdy właściciel powinien regularnie przechowywać dokumentację potwierdzającą opróżnianie zbiornika.

• Przepełnione zbiorniki – zbyt rzadkie opróżnianie szamba może prowadzić do wycieku nieczystości i skażenia gleby.

• Brak zbiornika na posesji – w skrajnych przypadkach kontrolerzy odkrywają brak legalnego systemu gromadzenia ścieków.

• Brak podłączenia do istniejącej sieci kanalizacyjnej – tam, gdzie istnieje możliwość podłączenia do kanalizacji, mieszkańcy są zobowiązani do wykonania przyłącza.

Jakie kary grożą właścicielom nieruchomości?

Nieprzestrzeganie przepisów może skutkować różnymi sankcjami. Za utrudnianie kontroli, np. odmowę okazania dokumentów, można otrzymać mandat w wysokości 500 zł. Jednak w przypadku poważniejszych uchybień sprawa może trafić do sądu, gdzie kara może wynosić nawet 5 tysięcy złotych.

Dodatkowo, w sytuacjach skrajnych, gdy dochodzi do celowego zanieczyszczania środowiska poprzez wylewanie nieczystości do gleby lub wód, organy ścigania mogą nałożyć jeszcze surowsze konsekwencje, włącznie z sankcjami administracyjnymi i nakazem natychmiastowego usunięcia nieprawidłowości.

Jak przygotować się do kontroli i uniknąć kar?

Aby przejść kontrolę bez problemów, właściciele nieruchomości powinni:

✔ Regularnie opróżniać szambo – minimalizuje to ryzyko wycieków i przepełnienia.

✔ Przechowywać dokumentację.

✔ Dbać o dobry stan techniczny zbiornika.

✔ Jeśli istnieje taka możliwość, rozważyć podłączenie do kanalizacji.

✔ W razie potrzeby skonsultować się z urzędem gminy, by uzyskać dodatkowe informacje na temat obowiązujących regulacji.

Podsumowanie

Kontrole szamb i przydomowych oczyszczalni są wynikiem wprowadzonych zmian w przepisach i mają na celu ochronę środowiska oraz zapewnienie zgodności z obowiązującymi regulacjami. Właściciele nieruchomości muszą pamiętać o obowiązku posiadania aktualnych umów oraz regularnego wywozu nieczystości. Za uchybienia grożą wysokie kary finansowe, dlatego warto zawczasu zadbać o zgodność z przepisami i uniknąć problemów podczas kontroli.